Eigenzinnige Hilversummers die naar turf graven om illegaal over de Gooise grens te verkopen. Is dat wat er tijdens de late middeleeuwen gebeurde op het huidige Landgoed Monnikenberg in Hilversum? Tijdens werkzaamheden op het landgoed werd ontdekt dat er rond 1470 op grote schaal naar turf werd gegraven, en waarschijnlijk ook buiten de grenzen illegaal werd verkocht.
In deze periode mochten de Gooiers binnen de grenzen turf steken, maar buiten de grenzen van ’t Gooi verkopen was door de landeigenaren ten strengste verboden. Het mocht alleen maar gebruikt worden voor de Gooise nijverheid.
“Het lijkt er sterk op dat de Gooise boeren in dit gat sprongen door zich te verenigen en dit stuk grond af te graven”, zegt Jan Sevink, bodemonderzoeker en emeritus hoogleraar fysische geografie van de Universiteit van Amsterdam.
Groene Schakel
In 2021 vond in het gebied onderzoek plaats om te kijken of op landgoed Monnikenberg een mooie plas kon worden gecreëerd. Dit om dieren over de A27 en het spoor te lokken en natuur te bevorderen. Dit moest de Groene Schakel worden. Servink moest dit onderzoek doen.
“Als je op de ene plek boorde, vond je wel veen maar 30 centimeter verder helemaal niet. Dat was raar”, vertelt de onderzoeker. Toen het zand werd weggehaald verschenen enorme rijen aan veenputten. “Op zo’n drie hectare grond één meter diep veen, daar kan je veel aan winnen.”
Uiteindelijk waren het dus twee vliegen in één klap: er werd zowel een historische ontdekking gedaan én de grond bleek inderdaad geschikt om er een plas te realiseren om dieren te lokken. Voor Sevink een hoogtepunt uit zijn carrière.
